20/08/1947 - 20/08/2022- ΤΙΜΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ 75 ΧΡΟΝΩΝ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΤΗΣ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗΣ
ΜΙΑ ΕΠΕΤΕΙΟΣ…ΕΝΑ ΟΡΑΜΑ…ΜΙΑ ΕΛΠΙΔΑ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΗ ΠΛΕΥΣΗΣ
«Το εθνικό κράτος πρέπει να δηλώσει σε κάθε άτομο που πάσχει εμφανώς ή είναι φορέας κληρονομικών ασθενειών πως δεν έχει το δικαίωμα της αναπαραγωγής ·πρέπει επίσης να του αφαιρείται και οργανικά η δυνατότητα αυτή[…] Όποιος δεν είναι σωματικά και ψυχικά υγιής και συνεπακόλουθα δεν μπορεί να έχει καμία κοινωνική αξία, δεν πρέπει να διαιωνίζει τα ελαττώματά του μέσα από το σώμα των παιδιών του».
Κάπως έτσι γεννήθηκαν οι υποχρεωτικές ιατρικές πράξεις. Ξεπήδησαν μέσα από το όραμα ενός παράφρονα για μία καθαρή φυλή. Για αυτήν την καθαρή φυλή θυσιάστηκαν -χωρίς τη θέλησή τους πάντα- χιλιάδες άνθρωποι που αντιμετωπίστηκαν ως ζώα. Ή μάλλον χειρότερα από ζώα!
Τίποτε από αυτά δεν θα ήταν εφικτό αν δεν υπήρχε η σύμπραξη ιατρώνμε τις αρχές του Γ’ Ράιχ, με τους πρόθυμους αξιωματικούς που έβλεπαν σε κάθε καμιόνι που έφτανε έξω από το στρατόπεδο συγκέντρωσης μία άμορφη μάζα που απλά είχε την τύχη μέχρι τότε να αναπνέει.
Η Δίκη των Γιατρών της Νυρεμβέργης άρχισε στις 9 Δεκεμβρίου του 1946 και ολοκληρώθηκε στις 20 Αυγούστου 1947, φέρνοντας στο φως απίστευτες φρικαλεότητες που έγιναν από τους γιατρούς και τους νοσηλευτές του καθεστώτος. Πάντα για το γενικό καλό. Και για την προαγωγή της Επιστήμης.
Σε αυτήν την αδηφάγα διάθεση που επιδεικνύουν αρκετές φορές οι επιστήμονες που λοξοδρομούν ήρθε να βάλει τέλος ο κώδικας της Νυρεμβέργης , θέτοντας τη συναίνεση ως βασική προϋπόθεση για την άσκηση της ιατρικής έρευνας, καθώς αποδείχτηκε ότι ο όρκος του Ιπποκράτη δεν μπορούσε να καλύψει όλες τις περιπτώσεις.
Ο δημόσιος κατήγορος Telford Taylor κατά την έναρξη της δίκης είπε (σε ελεύθερη απόδοση) τα εξής:
«Οι κατηγορούμενοι σε αυτή την περίπτωση κατηγορούνται για δολοφονίες, βασανιστήρια και άλλες φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν στο όνομα της ιατρικής. Τα θύματα αυτών των εγκλημάτων είναι εκατοντάδες χιλιάδες. Ελάχιστοι είναι ακόμα ζωντανοί, μερικοί από αυτούς θα εμφανιστούν στην αίθουσα του δικαστηρίου. Αλλά τα περισσότερα από αυτά τα δύστυχα θύματα κατακρεουργήθηκαν ή πέθαναν κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων στα οποία υποβλήθηκαν. Ως επί το πλείστον είναι ανώνυμοι νεκροί. Για τους δολοφόνους τους αυτοί οι δύστυχοι δεν ήταν άνθρωποι. Ήρθαν μαζικά και αντιμετωπίστηκαν χειρότερα από ζώα».
Επειδή οι άνθρωποι δεν είναι ζώα. Επειδή η προστασία της αξίας του ανθρώπου είναι η πρωταρχική υποχρέωση της πολιτείας. Επειδή τα συμφέροντα και η ευημερία του ανθρώπινου όντος θα υπερισχύουν έναντι µόνου του κοινωνικού συμφέροντος ή της επιστήμης. Επειδή στις Δημοκρατίες το άτομο δεν εργαλειοποείται για το κοινό καλό. Επειδή η Δημοκρατία είναι το πολίτευμα που αγκαλιάζει και υπηρετεί όλους τους πολίτες. Επειδή δεν υπάρχει Υγεία χωρίς Ελευθερία. Επειδή η ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι απαραβίαστο έννομο αγαθό. Επειδή το αυτεξούσιο είναι αδιαπραγμάτευτο…
Για όλα τα παραπάνω οφείλουμε σήμερα περισσότερο παρά ποτέ να καταφύγουμε στα διαχρονικά και απαρασάλευτα κείμενα – φάρους που μας προστάτευαν μέχρι τώρα από τις κακοτοπιές.
75 χρόνια μετά το τέλος της δίκης των ιατρών η καταιγίδα έχει συμπαρασύρει όλα σχεδόν τα κράτη. Ο Κώδικας της Νυρεμβέργης και η ενημερωμένη συναίνεση που αυτός ορίζει ως απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση της Ιατρικής είναι πιο επίκαιρα από ποτέ.
Για να κλείσουν οι πληγές που άνοιξε ο διαχωρισμός! Για να σταματήσουν οι διακρίσεις! Για να επανέλθει η ιατρική στον ανθρωπιστικό της ρόλο! Για να επανέλθουν οι υγειονομικοί στις θέσεις τους! Για να λειτουργήσουν οι Δημοκρατίες ουσιαστικά! Για να ζήσουμε απαλλαγμένοι από τον φόβο! Γιατί είμαστε άνθρωποι! Που αναπνέουμε, σκεφτόμαστε, ερωτευόμαστε, δημιουργούμε, ονειρευόμαστε…
Ας γίνει αυτή τη επέτειος η αφορμή για να σκεφτούμε τι χάσαμε. Τι μπορούμε να διεκδικήσουμε. Πώς μπορούμε να ζήσουμε…Όλοι μαζί!
Αγγελική Παπαζάνη Φιλόλογος